کلیات حسابداری(۱)

بنام خدا

آبروبخش آب یا عباس

گفتار اول - اهمیت و نقش حسابداری در واحدهای تجاری و فضای اقتصادی.

تصمیم گیری صحیح و بموقع رمز موفقیت موسسات است.و این امر تنها در سایه در اختیار داشتن اطلاعات صحیح و به موقع که در دسترس مدیران قرار میگیرد حاصل میشود.

حسابداری بعنوان یک  سیستم اطلاعاتی ضمن ایفای این نقش اساسی؛ با شفافیت بخشیدن به  فضای اقتصادی و مالی کشور عاملی تععین کننده  در موفقیت  سیاستهایی است که  به منظور ایجاد عدالت اجتماعی ؛ وضع و اجرا میشود.

گفتار دوم - لذا در تعریف حسابداری باید گفت:

 عبارتست از یک سیستم اطلاعاتی که از طریق شناسایی ؛ ثبت ؛ طبق بندی؛ تلخیص ؛ و گزارش رویدادهای مالی‌ ؛اطلاعات لازم را در اختیار استفاده کنندگان از اطلاعات حسابداری قرار میدهد.

گفتارسوم - اگر چه استفاده کننده گان از اطلاعات حسابداری طیف وسیعی را تشکیل میدهند اما به دودسته قابل تقسیم هستند.

۱- تصمیم گیرندگان درون سازمانی

شامل مدیران اجرایی جهت استفاده از اطلاعات حسابداری برای برنامه ریزی ؛ کنترل ؛هماهنگی و تصمیم گیری لازم در باره عملیات موسسه.که این گزارشات معمولا تفضیلی و در برگیرنده جزئیات مسائل میباشد و محصول سیستم حسابداری بهای تمام شده و حسابداری مدیریت میباشد.

۲- تصمیم گیرندگان برون سازمانی

از جمله سهامداران ؛ سرمایه گذاران بالقوه ؛ بستانکاران ؛ بانکها و موسسات اعتباری ؛ تحلیل گران مالی و اقتصادی؛اتحادیه های کارگری و مراجع مالی و اقتصادی دولتی را میتوان نام برد.

این دسته از استفاده کننده گان هر کدام بر اساس مقاصد خاص خود از اطلاعات مالی استفاده نموده و چون دسترسی مستقیم به اطلاعات مالی ندارند ؛ نهادهای قانونی و انجمن های حرفه ای حسابداری به منظور حمایت از آنها در استفاده بهینه از اطلاعات ؛ضوابط و مقررات استفاده از اطلاعات را در قالب استانداردهای حسابداری و مقررات مالی وضع نموده و در اختیار آنان قرار میدهند..

گفتار چهارم - حسابداری مانند سایر علوم بر پایه مفاهیم؛ مفروضات و اصول مشخصی  مبتنی است.

  این مفاهیم ؛ مفروضات و اصول تحت عنوان :مفاهیم اساسی حسابداری و گزارشگری مالی شناخته میشوند.

الف ) مفروضات حسابداری : در حسابداری برای هر موسسه فرض است بر:

۱- تفکیک شخصیت مستقل موسسه از مالک آن موسسه و مستقل از سایر موسسات است .

فرضا اگر آقای علوی دارای یک موسسه اتومبیل کرایه و یک موسسه تولیدی پوشاک باشد برای هریک از واحدهای تجاری متعلق به او باید شخصیت حسابداری مستقلی در نظر گرفته شود.و لذا اگر آقای علوی دارای آپارتمان و خودرو شخصی هم باشد این اموال و هزینه های مربوط به آن در هیچ کدام از دفاتر موسسه ثبت نمیشود.

۲- تداوم فعالیت در آینده برای موسسه بوده و قصد انحلال یا توقف عملیات موسسه وجود ندارد .    لذا بر اساس همین فرض : مبالغ پرداختی در یک  دوره مالی کلا به حساب هزینه منظور نمیشود .    و همچنین طبقه بندی دارائیها و بدهیها به جاری و بلندمدت(غیرجاری)و ثبت دارائیها به بهای تمام شده براین فرض مبتنی است.

در صورت عدم تدوام فعالیت؛اقلام صورتهای مالی به ارزشهای جاری (بازار) در صورتهای مالی منعکس میشود.

۳- دوره مالی برای موسسه معمولا کوتاه مدت یک ساله ؛ به جای آگاهی  یافتن از  اطلاعات مربوط  به نتایج واقعی عملیات درپایان اجرای عملیات آن موسسه.لذا عمر طولانی یک موسسه به دوره های زمانی مساوی کوتاه تر؛معمولا یکساله تقسیم وبرای هردوره گزارشهای مالی جداگانه ارائه می گردد که اصطلاحا دوره مالی یا حسابداری گویند. و این دوره اگر برابر یک سال(دوازده ماه ) باشد بآن سال مالی گویند.

معمولا سال مالی  بنحوی انتخاب میشود  که  پایان آن مصادف با دوران  پایین ترین سطح  فعالیت موسسه باشد تا قسمت حسابداری فرصت مناسبی را برای اجرای عملیات حسابداری لازم در پایان سال مالی پیدا کند.

۴- فرض یا مبنای تعهدی موسسه که درآمدها به محض تحقق وهزینه ها به محض تحمیل؛بدون توجه به زمان  دریافت یا پرداخت وجه مربوطه شناسایی و ثبت میشوند.

مبنای تعهدی در مقابل مبنای نقدی قرار دارد . در مبنای نقدی هر دریافت وجهی که از طرف صاحبان شرکت یا وام دهندگان نباشد به عنوان درآمد  و هر پرداخت وجهی توسط شرکت به اشخاصی غیر از صاحبان شرکت یا وام دهنده گان هزینه تلقی میشود.

۵- فرض واحد پولی موسسه . بدین معنی که آثار و نتایج کلیه معاملات و عملیات مالی موسسه باید بر حسب پول ؛ اندازه گیری و گزارش شود.